Οι γραμμές και τα χρώματα!

Άπλωσες το χέρι σου μετρώντας τα δάχτυλά μου. Ίδιος αριθμός με τα δικά σου. Άγγιξες τα μάτια μου ακροπατώντας τις αδύναμες βλεφαρίδες μου κι ένιωσες το βλέμμα μου να σε κοιτά με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο κοίταζες εμένα. Έβαλες το χέρι σου επάνω στην καρδιά μου και άκουσες τον χτύπο μου να αυξάνεται όλο και πιο πολύ όση ώρα έπιανες σε διαφορετικά σημεία συνειδητοποιώντας ότι με τον ίδιο ρυθμό χτυπά η καρδιά σου όταν σ’ ακουμπάω. Άκουσες το γέλιο μου να δυναμώνει με τον ίδιο τρόπο που δυναμώνει το δικό σου όταν κάποιος σε αγαπά. Είπες ‘’είμαστε ίδιοι, πλασμένοι από το ίδιο χέρι, σώμα, καρδιά, ψυχή, μυαλό’’. Συμφώνησα νεύοντας, ενώ ζωγράφιζα στον τοίχο.

Μια μέρα κάποιος με έσπρωξε και μου είπε ότι είμαι καλύτερη από εσένα. Φάνηκε στις γραμμές που τράβηξα για τα σχέδιά μου. Κάποιος άλλος είπε ότι εσύ είσαι καλύτερος. Φάνηκε από τα χρώματα με τα οποία γέμισες τις γραμμές. Για χρόνια πιστεύαμε για τους εαυτούς μας ότι είμαστε καλύτεροι ο ένας από τον άλλον. Τότε ζωγράφιζα χωρίς να σου δίνω σημασία. Κι εσύ έκανες το ίδιο. Δεν ενοχλούσαμε ο ένας τον άλλο. Ζωγραφίζαμε μες στη μοναξιά της σιωπής μας.

 ‘Ώσπου κάποιος ήρθε και μου πήρε τις γραμμές κι εσένα τα χρώματα. Με κατηγόρησες ότι στα έκρυψα, ενώ εγώ σε κατηγόρησα ότι κι εσύ έκρυψες τις γραμμές μου. Όλη τη μέρα μαλώναμε κατηγορώντας ο ένας τον άλλον.

 Ώσπου κάποιος μας έδειξε μία γωνία με τις γραμμές μου και τα χρώματά σου. ‘’Εγώ σας τα πήρα μακριά’’, μας είπε, ‘’γιατί εγώ σας τα έδωσα ώστε να ζωγραφίσετε μαζί. Εσείς όμως κομπάσατε. Καταχραστήκατε τα δώρα σας και νομίζατε ότι μόνοι θα τα καταφέρνατε. Ο εγωισμός σας αυξήθηκε’’.

Με κοίταξες με λύπη. Σε κοίταξα με θλίψη. Σκέφτηκα να σε αγκαλιάσω, να σου ζητήσω συγνώμη. Σκέφτηκες να κλάψεις στα γόνατά μου. Τελικά κλάψαμε στην αγκαλιά του ευεργέτη μας κι εκείνος καθάρισε τον τοίχο και χαμογελώντας μας είπε ‘’τώρα ζωγραφίστε μαζί σε καθαρό τοίχο, με βλέμμα καθαρό και καθαρή καρδιά’’.

Πήρα τις γραμμές μου. Πήρες τα χρώματά σου. Ζωγράφισες το βλέμμα μου. Ζωγράφισα την καρδιά σου. Κι όσο περνούσε ο καιρός ο τοίχος γέμισε με καρδιές, βλέμματα κι οι καλλιτέχνες πολλοί. Χαμογέλασες και χαμογέλασα. Όλοι μαζί ένα σώμα κι ο ευεργέτης μεγάλωνε τον τοίχο, αύξανε τις γραμμές, πλήθαινε τα χρώματα….

ΠΑΜΕ ΘΕΑΤΡΟ

Τις επικείμενες Τετάρτες θα ζωντανέψουν μπροστά στα μάτια των θεατών του ''Cabaret Voltaire'' θεατρικά έργα διαφόρων συγγραφέων. Η ιδιαιτερότητα των παραστάσεων έγκειται στο γεγονός της ανάγνωσης των έργων ώστε να δοθεί βάση στον τρόπο συγγραφής, στο ύφος και στην τεχνική του κάθε δημιουργού. Οι ηθοποιοί θα χρωματίσουν με τη φωνή τους και με ελάχιστες παρεμβάσεις τις θεατρικές σελίδες φέρνοντάς μας κοντά στο κείμενο των έργων εξελίσσοντας τη φαντασία μας. Η τέχνη της ανάγνωσης ενός θεατρικού έργου και η δυσκολία να εκφράσεις κάτι διαβάζοντας μόνο, χωρίς να το αναπαριστάς, αποτελεί καινοτομία και τόλμη!

Την αρχή κάνει το θεατρικό έργο της Νίκης Τρουλλινού ''Μ' ένα καφάσι μπύρες'' στις 24 και 31 Οκτωβρίου.

Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί: Πέτρος Γιασεμής, Γεωργία Ζώη, Άρτεμις Πιτταρά, Κοσμάς Χατζής.

Κιθάρα: Λεωνίδας Μαριδάκης.

Στις 20.30 μμ στη Μαραθώνος 30 στο Μεταξουργείο ξεκινάνε τα Θεατραναλόγια. Εμείς θα είμαστε εκεί!

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΗΣ ΑΔΥΝΑΜΙΑΣ

Αισθάνεσαι θλίψη; Απογοήτευση; Νιώθεις ένα κενό μέσα σου που μεγαλώνει συνεχώς; Τη μια μέρα είσαι αισιόδοξος, την επόμενη σε πιάνει απαισιοδοξία και οκνηρία; Δεν βρίσκεις νόημα σε τίποτε και αναβάλλεις ό,τι καλό είχες να κάνεις σήμερα; Νιώθεις αδύναμος να εκτελέσεις αυτό που ονειρεύεσαι; Νιώθεις ανήμπορος να δημιουργήσεις; Δεν πιστεύεις στις δυνατότητές σου και απορείς πως κάποιοι γύρω σου πετυχαίνουν κι εσύ όχι; Αφήνεσαι με τη δικαιολογία ότι δεν θα τα καταφέρεις, ότι μάταια πασχίζεις; Φθονείς τον διπλανό σου επειδή τα κατάφερε; Να σου πω ένα μυστικό; Δεν είσαι ο μόνος.

Να ξέρεις ότι και ο πιο χαρούμενος άνθρωπος κρύβει κάτι που τον προβληματίζει. Έχει μια αδυναμία που του φέρει εμπόδια. Απλά μπορεί να είναι διαφορετική από τη δική σου. Η αδυναμία είναι στοιχείο της ανθρώπινης φύσης. Η αδυναμία ανήκει στη σάρκα, αλλά και στο ανήκει στο πνεύμα. Κάποιοι εμμένουν στην αδυναμία τους με αποτέλεσμα αυτή  να μεγαλώνει, να πλαταίνει. Ο πνευματικός άνθρωπος έχει το θάρρος αποδυόμενος τον εγωισμό του να εντοπίζει την αδυναμία του και να τη μελετά για να την καταστείλει, καθώς για να επιτεθείς στον εχθρό χρειάζεται πρώτα να τον μελετήσεις, να δεις σε τι υπερτερεί και με ψυχραιμία με ποια όπλα μπορείς να τον αντιμετωπίσεις.

Εκτός από αδυναμίες έχεις και προτερήματα. Γι’ αυτό λοιπόν, θα ήταν καλό να κοιτάξεις στην αποθήκη των πλεονεκτημάτων σου εκείνα τα όπλα που θα συντελέσουν ώστε να απαλύνεις, αν όχι να εξουδετερώσεις, την αδυναμία. Γιατί στο αρνητικό αντιτάσσεται το θετικό. Αν κοιτάξεις βαθιά και σκαλίσεις, θα βρεις εκείνο το όπλο που θα διαλύσει την αδυναμία. Το έχεις μέσα σου, αρκεί να εξασκηθείς στον τρόπο  ανακάλυψής του. Πώς; Μα με την αυτοκριτική.

Οι άνθρωποι συνηθίζουμε να κοιτάζουμε τα των άλλων. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η μεγαλύτερή μας αδυναμία. Αδυνατούμε να κοιτάξουμε τον εαυτό μας, να τον θεωρήσουμε από μια τρίτη ματιά, από μια γωνιά να τον παρατηρήσουμε, κι αυτό από φόβο ότι θα ανακαλύψουμε πολλά. Βλέπεις ο εγωισμός δεν σε αφήνει να δεις, απλά σε κάνει να συμπεριφέρεσαι ωσάν  τυφλός. Νομίζεις ότι βρίσκεσαι μόνος σου μες στο χώρο και παρόλο που δεν βλέπεις, δεν μπορείς να δεις ούτε και τον εαυτό σου για να τον εξετάσεις  πιο βαθιά. Μένεις στο μαύρο, μένεις στο σκότος, έχοντας ένα μαντήλι πάνω απ’ όλους και απ’ όλα. Δεν κοιτάζεις τίποτε. Νομίζεις πως κοιτάς τι γίνεται γύρω σου. Ασχολείσαι με το εξωτερικό περιβάλλον κι όχι με το εσωτερικό περιβάλλον σου. Μα τόσο πολύ σε φοβίζει το τι θα βρεις;

Κατά κύριο λόγο οφείλεις να δεχθείς τον εαυτό σου σε όλη του τη διάσταση, και με τα καλά και με τα άσχημα και να προσπαθήσεις να βρεις τις αιτίες για το καθετί. Πχ που οφείλεται το   ότι δεν είμαι κοινωνικός; Που οφείλεται το ότι δεν έχω φίλους; Που οφείλεται το ότι δεν πετυχαίνω τους στόχους μου; Το καθετί έχει την εξήγησή του. Σκάλισε τον εαυτό σου από την παιδική του ηλικία και προσπάθησε να τον αναλύσεις. Η καλύτερη ψυχανάλυση είναι αυτή που κάνουμε μόνοι μας. Μόνο και μόνο η διαδικασία ότι βάζουμε τον εαυτό μας απέναντι και τον εξετάζουμε μας κάνει δυνατούς. Δεχόμαστε τη φύση και τις συνήθειές μας και αφού αποκτάμε τη συνείδηση αυτών, μπορούμε άμεσα να αλλάξουμε ή τουλάχιστον να βελτιώσουμε τα κακώς κείμενα.

‘’Αγάπα τον πλησίον σου ως σεαυτόν’’. Ακόμα κι ο χριστιανισμός ανακοινώνει ότι η βασικότερη εντολή του είναι να αγαπάμε τον διπλανό μας, τον φίλο, τον αδερφό μας, όπως αγαπάμε τον εαυτό μας. Δεν απορρίπτεται δηλαδή η αγάπη του εαυτού μας, αντίθετα ενισχύεται. Όμως, αυτή η αγάπη δεν ενέχει εγωισμό. Δεν έχει καμία σχέση με τη φιλαυτία, αντιθέτως με την ευεργεσία. Αγαπώ τον εαυτό  μου σημαίνει κάνω ωφέλιμα πράγματα γι’ αυτόν και συνάμα θέλω να κάνω ωφέλιμα πράγματα και για τον άλλον χωρίς να επηρεάζω αρνητικά ούτε την ψυχική μου υγεία, αλλά κι ούτε και των  γύρω. Η σχέση με τον εαυτό μου αντικατοπτρίζει τη σχέση μου με τους άλλους. Πώς θα οικοδομήσω αν δεν οικοδομηθώ; Πώς θα βοηθήσω τον διπλανό μου αν δεν βοηθήσω τον εαυτό μου;

Η θλίψη και η απόγνωση λοιπόν ξεκινάει από την αδυναμία που έχω, την οποία εντοπίζω με την αυτοκριτική. Αλλάζοντας την αδυναμία, βρίσκοντας λύσεις για την καταπολέμησή της απομακρύνω την απογοήτευση, απομακρύνω τη θλίψη. Θα έρθουν πολλές κι άλλες θλίψεις και απογοητεύσεις, καθώς αποτελούν κομμάτι της ζωής. Το ερώτημα είναι κατά πόσο μπορώ να δεχθώ τη δυσκολία και κατά πόσο μπορώ να την πολεμήσω. Το να γνωρίσεις τον εαυτό σου έχει δρόμο μεγάλο, έχει μάχη σκληρή.  Εντούτοις μέσα από την αυτογνωσία και την αυτοκριτική έρχεται η θεία χάρη κι έτσι χαίρεσαι όλο και πιο πολύ που είσαι ζωντανός και πολεμάς!

Περί Γνώσεως

Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΔΩΡΙΕΩΝ

Προέλευση των Δωριέων σύμφωνα με τον Ηρόδοτο: 

• Φθιώτιδα (επί Δευκαλίωνος)
• Ιστιαιώτιδα (επί Δώρου, γιου του Έλληνα)
• Πίνδο (έπειτα από δίωξή τους από τους Καδμείους. Εκεί ονομάζονται ''Μακεδνοί'')
• Δρυοπίδα (Δωρίδα)
• Πελοπόννησος

Η μετακίνηση των Δωριέων πραγματοποιείται δύο γενεές μετά τα Τρωικά (1.183 π. Χ: Πτώση της Τροίας)

Τα συστατικά στοιχεία της φυλής των Δωριέων: 

• Ομάδα από την Κεντρική Στερεά
• Ομάδα από τους Μακεδνούς
• Ομάδα από άλλα στοιχεία (Πάμφυλοι)

Σκοπός της καθόδου ήταν η κατάληψη των άλλοτε ισχυρών μυκηναϊκών κέντρων. Αν λάβουμε υπόψη την παράδοση σχετικά με τον διωγμό των απογόνων του Ηρακλή από τον Ευρυσθέα, σκοπός της καθόδου θα ήταν ο επαναπατρισμός των Ηρακλειδών. 

Πρώτες περιοχές που καταλαμβάνουν οι Δωριείς στην Πελοπόννησο:

• Μυκήνες
• Τίρυνθα
• Άργος (εγκατάσταση Δωριέων στην περιοχή)
• Βόρειο τμήμα κοιλάδας Ευρώτα
• Παμισός
• Κορινθία

Κατάληψη περιοχών από τους Δωριείς που εγκαταστάθηκαν στο Άργος (αρχηγός ο Τήμενος): 

• Επίδαυρος
• Τροιζίνα
• Κλεωνές
• Φλιασία
• Σικυωνία

Κατάληψη Μεγάρων κι αποτυχής επιχείρηση στην Αττική με επικεφαλής τον Αλήτη, αρχηγό των Δωριέων στην Κορινθία και τον Κρεσφόντη, αρχηγό των Δωριέων στη Μεσσηνία.

Οι Αιτωλοί εισέβαλαν μαζί με τους Δωριείς στην Πελοπόννησο και εγκαταστάθηκαν στην Ηλίδα. Τους βοήθησε ο Οξύλος, ο "άνθρωπος με τα τρία μάτια'' για την επανάκτηση της πατρικής γης.

Η κάθοδος των Δωριέων ή των Ηρακλειδών οδήγησε σε προσφυγικό ρεύμα των παλαιότερων κατοίκων της Πελοποννήσου προς τα Ανατολικά.

Έτσι: 

α) Αχαιοί από την Αργολίδα και τη Λακωνία μετακινούνται προς την Αιγιαλεία, όπου ήταν εγκατεστημένοι Ίωνες. Γίνεται μάχη μεταξύ Αχαιών - Ιώνων κατά την οποία ηττώνται οι Ίωνες. Η περιοχή από εδώ και στο εξής ονομάζεται Αχαΐα.

β) Ίωνες από την Αιγιαλεία εγκαθίστανται στην Αττική, στην Εύβοια, στις Κυκλάδες και στη Νοτιοδυτική Μικρά Ασία.

γ) Κάποιοι από τους Αχαιούς μετακινούνται στο Ανατολικό Αιγαίο.

δ) Αιολόφωνοι πληθυσμοί μετακινούνται κι αυτοί στο Ανατολικό Αιγαίο.

Επίσης, κι άλλες φυλές μετακινούνται:

Οι Θεσσαλοί από τη Θεσπρωτία στη μετονομαζόμενηΘεσσαλία (εξήντα χρόνια μετά την άλωση της Τροίας).

Οι Βοιωτοί από την Άρνη στη μετονομαζόμενηΒοιωτία (ως τότε λεγόταν Καδμήιδα).

ΝΕΑ ΖΩΗ

Έμεινε για λίγο σκυφτός κοιτώντας κατάματα τη γη, παρακολουθώντας τη σκόνη να απλώνεται σιγά σιγά τριγύρω ακολουθώντας τον αέρα. ‘’Κάποτε ήμουνα σκόνη’’, σκέφτηκε, ‘’στη γη μέσα κατοικούσα. Κομμάτι που ελευθερώθηκε και ντύθηκε με ανάσα, σάρκα, οστά και σκέψη’’. Σηκώθηκε σιγά, απόλυτα ήρεμος με αναπνοή σε χαλαρούς ρυθμούς και κοίταξε ως τα πέρατα του ορίζοντα το γαλάζιο σεντόνι που απλωνόταν ολόγυρα, λαμπερό σαν χρυσαφένιο όνειρο κάτω απ’ του ήλιου τον  χρυσοποίκιλτο μανδύα.

Χρυσάφι ονειρεύτηκε, στη γη, όμως, δεν το βρήκε. Τόσο καιρό βουτηγμένος στη ματαιοδοξία του, πιστεύοντας στο ψέμα, στην πλάνη αυτού του κόσμου, στη φαινομενική ευμάρεια. Πόσες φορές δεν κοίταξε τον εαυτό του στον καθρέφτη με καμάρι, σφίγγοντας το στήθος του, ρουφώντας την κοιλιά του, πολεμώντας να κάνει τα μαλλιά του να σταθούν με στυλ…πόσες φορές δεν ένιωσε τη φιλαρέσκεια να τον καταβάλει, να αισθάνεται ότι μπορεί να έχει τα πάντα λόγω της ομορφιάς του, αλλά τελικά συνειδητοποίησε ότι δεν είχε τίποτα. Γιατί θαυμάζεις το ωραίο λουλούδι,  το κόβεις κι έτσι η ρίζα μένει μόνη, αυτή που το στηρίζει και του χαρίζει βάθος. 

Χαμένος μέσα στα λάθη του, ένιωσε κενός όσο ποτέ. Ανάμεσα σε κόσμο κι αυτός να είναι μόνος. Σαν να θωρεί τον εαυτό του σε μια γωνιά μονάχο κι εαυτός να τον κοιτά μελαγχολικά και να λυπάται! Κι εκεί που θωρούσε κατάματα τη μοναξιά του, ένας φίλος του χτυπούσε την πλάτη κι εκείνος νόμιζε ότι επαναφερόταν στην πραγματικότητα και γελούσε. Και να τώρα αισθάνεται να πονά απ’ το μαχαίρι…

Η ματιά του φεύγει ως πέρα. Νιώθει τον εαυτό του να πετά και να χάνεται. Ο αέρας του μιλά, ο ήλιος τον χαϊδεύει. Ηρεμία στην ψυχή, γαλήνη, πέρα απ’ του κόσμου τα βογγητά, προετοιμάζεται να παλέψει, μάχη θα δώσει να σωθεί, να κρατηθεί από την αδικία, να πληρωθεί με ζωή, με πραγματική τροφή. Αναζητά την ευτυχία.

 Εδώ, στο ίδιο σημείο εκκίνησης, τότε που γνώρισε τον κόσμο, τώρα ετοιμάζεται να γνωρίσει τη ζωή και την απλότητα της που πολλές φορές δεν περιβάλλει τον κόσμο, μονάχα την ψυχή. Η αναπνοή συνεχίζει όλο και πιο χαλαρή. Το οξυγόνο επαρκές για να αντέξει.

Βουτάει σε βαθιά νερά αποφασισμένος  να δώσει μάχη. Πυξίδα η νέα του ζωή. Με φόντο το γαλάζιο, τον βλέπεις να ονειρεύεται ξανά και να ανακαλύπτει την αλήθεια. Ανώτερη από όλους είναι. Δυνατή και ρωμαλέα. Θυσία θέλει και θάρρος. Μα πάνω απ’ όλα αγάπη! Όταν θα βγει στην επιφάνεια θα δει πιο καθαρά, ότι η μάχη είναι ωραία και αξίζει. Τώρα η ψυχή πετάει μακριά…ως τον ορίζοντα τη βλέπει…βγάζει φτερά και κολυμπά, μες στο γαλάζιο φέγγει!

ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΑΘΗΝΑΣ

ΝΕΟΛΙΘΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ

Η Αθήνα κατοικούταν από τους νεολιθικούς χρόνους (6.000 – 3.000 π. Χ). Θεωρείται ως ο μεγαλύτερος νεολιθικός οικισμός σύμφωνα με τον ΣάχερμαΪερ.  Τα σημεία που κατοικήθηκαν, κυρίως, ήταν βόρεια και νότια του βράχου, αλλά και εντός της Αρχαίας Αγοράς, στην Ακαδημία του Πλάτωνα, στον λόφο του Στρέφη, αλλά και στην περιοχή του Ολυμπιείου. Όλοι αυτοί οι οικισμοί ήταν ανοχύρωτοι, πράγμα που σημαίνει την απουσία κινδύνου.

Αυτή την περίοδο οι κάτοικοι στεγάζονται είτε σε φυσικά κοιλώματα, πολλά από τα οποία έχουν εντοπιστεί γύρω από τον βράχο , είτε σε κατασκευάσματα από πρόχειρα υλικά, τα οποία δεν έχουν διασωθεί όπως είναι φυσικό.

Οι κάτοικοι κατασκεύαζαν τα εργαλεία τους από οψιανό, τον οποίο έπαιρναν από τη Μήλο κι έτσι μαρτυρείται ένα είδος εμπορίου, πυριτόλιθο και πέτρες.

Η οικονομία τους βασιζόταν στη γεωργία, στην κτηνοτροφία και ίσως στην αλιεία, καθώς έχουν βρεθεί οστά ψαριών σε οικισμούς της εποχής αυτής. Η ενασχόληση με τη γεωργία τους έδινε κριθάρι, ελιές, ενώ είχαν και μελίσσια στον Υμηττό, συκιές και λαχανόκηπους.

 Το νερό τους το αντλούσαν από την πηγή του Ασκληπειού στα νοτιοδυτικά και από την Εμπεδώ στα βοριοδυτικά του βράχου.

Λάτρευαν τη θεά της γονιμότητας την οποία αναπαρίσταναν σε πήλινα ή λίθινα ειδώλια τονίζοντας τα σημεία που συνδέονται με την γονιμότητα. Τέλος, από αυτήν την εποχή κατασκευάζουν και αγγεία με πηλό της Αττικής.

ΒΟΛΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΝΑΥΓΙΟΥ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ

Μέσα σε μια ταλαιπωρημένη ατμόσφαιρα, με τον αέρα να στέκεται σαν βαρίδι πάνω από την αγέλαστη πόλη και τον ήλιο να μην λάμπει όπως άλλοτε, το ογκώδες οικοδόμημα υψώνεται ακόμα εκεί κι αυτό ταλαιπωρημένο, λιθοβολημένο από σάπιες δοξασίες, από ψέματα και ανώφελες υποσχέσεις... Κι όμως εκεί! Μάχεται μέσα στον χρόνο να γαντζωθεί από την ιστορία και ταξιδέψει τον όποιο πιστό επιβιβαστεί.

Επιβιβάστηκα ξανά μετά από καιρό και ξεκίνησα ένα ταξίδι στο ατέρμονο πέλαγος της ιστορίας. Πάλι σαν παιδί που παρατηρεί και ενθουσιάζεται με το παιχνίδισμα της τέχνης. Τέρψη, ανάταση ψυχής, τροφή για σκέψη εκεί μέσα, στις αίθουσες του αρχαιολογικού μουσείου.

Θέλησα να επισκεφτώ την έκθεση του ναυαγίου των Αντικυθήρων. Ο οποιοσδήποτε θα έχει ακούσει για τον ‘’μηχανισμό των Αντικυθήρων’’ που ανελκύστηκε από το ναυάγιο το οποίο βρέθηκε κατά το 1900 στα ανοιχτά του νησιού. Από τότε μέχρι και σήμερα το μυστηριώδες αυτό αντικείμενο έχει εξάψει τη φαντασία επιστημόνων που μελετούν τον τρόπο λειτουργίας του και πιθανολογούν τη χρησιμότητα του ή τις ποικίλες χρησιμότητες αυτού. Το γεγονός ότι εκτίθεται ο μηχανισμός μαζί με σειρά επεξηγηματικών πινάκων, βιντεοπροβολών σε τρισδιάστατη μορφή και σύγχρονων εγχειρημάτων αναπαράστασης αυτού δεν σημαίνει ότι έχει πλήρως αποκωδικοποιηθεί κι έτσι συνεχίζει να αποτελεί αντικείμενο έρευνας, μόνο που τώρα και το κοινό έχει την ευκαιρία να ταξιδέψει πάνω στον Πήγασο του μύθου του και να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.

Λεπτομέρειες για τον μηχανισμό θα σας παρουσιάσω στη συνέχεια καθότι καλό είναι να ακολουθήσετε το ταξίδι που έκανα στο Αρχαιολογικό Μουσείο.

Μπαίνοντας στο μουσείο κατευθύνθηκα προς τα αριστερά. Ξεκινώντας από τη ‘’Συλλογή των Γλυπτών’’ στην αίθουσα 1 έπρεπε να ακολουθήσω περιμετρική πορεία έως την αίθουσα 20, αριστερά της οποίας μια γιγάντια αφίσα αιωρούταν μπροστά από την αίθουσα της έκθεσης και στην οποία επάνω ο ‘’Έφηβος των Αντικυθήρων’’ με το χέρι σε ανάταση σε καλεί σιωπηλά να βουτήξεις στο ναυάγιο και να βρεις πολύτιμους θησαυρούς!

Ακολουθώντας την περιμετρική πορεία έμεινα για λίγα λεπτά να θαυμάσω κάποια γλυπτά της μόνιμης έκθεσης τα οποία με εντυπωσίαζαν κάθε φορά που επισκεπτόμουν το μουσείο και τα οποία συνάμα στα μάτια μου φαντάζουν διαφορετικά, ίσως γιατί εγώ κάθε φορά είμαι κάπως διαφορετική. Πολλές φορές βλέπετε η τέχνη μπορεί να μεταπλαστεί μπροστά στα μάτια μας, καθότι η ανθρώπινη όραση δεν βλέπει εκατό τοις εκατό την πραγματική διάσταση των πραγμάτων. Σε  αυτό συνομολογούν πολλοί  παράγοντες. Λίγο η φυσική, λίγο η ψυχολογία, λίγο η μεταφυσική… Γι’  αυτό άλλωστε ο κάθε άνθρωπος βλέπει διαφορετικά το καθετί. Άλλες λεπτομέρειες ο ένας, άλλες ο άλλος, κι έτσι η τέχνη και το όποιο αντικείμενο παρατήρησης θεωρείται από την οπτική του υποκειμενικού, του προσωπικού.

Φτάνοντας στην αίθουσα 19 πλήθος Ισπανών τουριστών είχε σχηματίσει έναν κύκλο μες στην πορφυρή αίθουσα μπροστά από γυναικείες μορφές πεπλοφόρων. Και να τος πάλι ξεπρόβαλε εκεί συνεχίζοντας το τρέξιμο για αιώνες. Μα φυσικά ποιος άλλος; Ο ‘’Τζόκεϊ του Αρτεμισίου’’. Ο μικρός αναβάτης είναι η πρώτη μου ανάμνηση από το Αρχαιολογικό Μουσείο όταν ήμουν ακόμα οκτώ χρονών. Από όλες τις αίθουσες με τα εντυπωσιακά αγάλματα κι έργα τέχνης που θαύμαζα στα κατοπινά χρόνια, ο μικρός νέγρος αναβάτης μου κέντρισε το ενδιαφέρον από μικρή. Ίσως να είχα απορήσει πώς ένα μικρό αγόρι, όλο μπρούντζο, μπορούσε να κουμαντάρει ένα τόσο μεγάλο άλογο, η κίνηση του οποίου έχει αποτυπωθεί  σε όλο του το σώμα, ενώ η έκφραση του μικρού αγοριού το κάνει να φαίνεται ζωντανό, έτοιμο να φύγει από το υψηλό βάθρο όπου στέκεται, να βγει από τις αίθουσες του μουσείου και να ταξιδέψει μακριά! Ο μικρός τζόκεϊ που βρέθηκε σε ναυάγιο στο Αρτεμίσιο της Εύβοιας και ανασύρθηκε τμηματικά το 1928 και 1937 εισάγει τον επισκέπτη στο ναυάγιο. Δίνει το φως για την έρευνα ενός άλλου θησαυρού προς τον οποίο είναι έτοιμος να τρέξει κι αυτός και πίσω του κι εμείς!

Μπαίνοντας στην αίθουσα 20 στα αριστερά μου ένιωσα να με καλούν τα ‘’Φαντάσματα της Μεσογείου ή οι  Αντικατοπτρισμοί του παρελθόντος’’, μια έκθεση μνημειώδους βιντεοεγκατάστασης της Μαριάννας Στραπατσάκη, αναπληρώτριας καθηγήτριας του τμήματος Τεχνών, Ήχου και Εικόνας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Στη μικρή αυτή έκθεση που αποτελείται από τέσσερις διαφανείς κυλίνδρους με διπλά τοιχώματα ο καθένας, από ένα φύλλο ζωγραφισμένης ανοξείδωτης λαμαρίνας και από μια εγκαταστημένη τηλεόραση στο εσωτερικό του καθενός, παρουσιάζεται ο αρχαίος ελληνικό πολιτισμός και το πέρασμα  από τη γέννηση στο θάνατο. Το υγρό στοιχείο σε συνδυασμό με τη ζωγραφική και την τεχνολογία εντυπωσιάζει το θεατή καθότι δίνει την κυριολεκτική αίσθηση του αντικατοπτρισμού του παρελθόντος μπροστά στα μάτια μας. Η μικρή αυτή έκθεση που απλώνεται πάνω σε στρώση βοτσάλων χαρίζει μια σύγχρονη νότα στο περιβάλλον του μουσείου που σε αντιδιαστολή με τις αρχαιότητες υπενθυμίζει την τεχνολογική εξέλιξη και τη διαρκή επιθυμία του ανθρώπου να δημιουργεί σε κάθε εποχή συγκροτώντας καθ’ αυτό τον τρόπο ένα συνεχόμενο παζλ της ιστορίας της ανθρωπότητας.

Συνεχίζοντας ευθεία στο δεξί μου χέρι αντίκρισα την αίθουσα της έκθεσης. Ένα σκούρο χρώμα μυστηρίου έκανε την αίθουσα να διαφέρει από τις υπόλοιπες και να σε ελκύει να βουτήξεις ωσάν βυθός. Έπειτα από ένα ξαφνικό τηλεφώνημα άρχισα να διαβάζω πληροφορίες σχετικά με το ναυάγιο. Η κατά προσέγγιση χρονολόγηση του ναυαγίου τοποθετείται από το 60 έως το 50 π.Χ. Τη συγκεκριμένη εποχή το εμπόριο μεταξύ Ανατολικής Μεσογείου και Ιταλίας βρισκόταν σε ύψιστη ακμή, καθώς Ιταλοί ευγενείς επιθυμούσαν να κοσμήσουν τις επαύλεις τους με αξιόλογα έργα τέχνης από τις ακτές της Μεσογείου. Έτσι, γι’  αυτό το λόγο επάνδρωναν πλοία με πολύτιμους θησαυρούς πολλών τόνων με αποτέλεσμα λόγω τεχνικών αδυναμιών μεταφοράς τόσο μεγάλου βάρους πολλά πλοία να βυθίζονται. Σε αυτό οφείλεται το πλήθος των ναυαγίων στον Μεσογειακό χώρο κατά τη συγκεκριμένη περίοδο της ρωμαϊκής ακμής και κυριαρχίας.

Το πλοίο ήταν φορτηγό με χωρητικότητα τριακοσίων τόνων, ενώ μετέφερε έργα τέχνης από τον 4^ο έως τον 1^ο αιώνα π.Χ. Ανάμεσα στα 378 αντικείμενα που ανευρέθηκαν έχουμε πλήθος από χάλκινα και μαρμάρινα αγάλματα, χρυσά και χάλκινα κοσμήματα, νομίσματα, γυάλινα σκεύη πολυτελείας, κεραμικά αγγεία, χάλκινες κλίνες και τον περίφημο Μηχανισμό των Αντικυθήρων.

Σε ένα μικρό προθάλαμο έχει εγκατασταθεί διαδραστικός χάρτης που παρουσιάζει τον τόπο, στον οποίο εντοπίστηκε το ναυάγιο καθώς επίσης τις πιθανές περιοχές αναχώρησης και τον πιθανό προορισμό.

Πίσω από τον προθάλαμο η έκθεση εντάσσει το κοινό σε μεθόδους ναυπήγησης και ναυσιπλοΐας ενός αρχαίου πλοίου, ενώ παράλληλα ενημερώνει μέσω σχεδιαγραμμάτων και ιστορικών πληροφοριών για την κατασκευή, τα εξαρτήματα και τους τύπους πλοίων. Εντυπωσιακά είναι τα κομμάτια ξύλου που σώζονται, τα βαρίδια, τα καρφιά κι όλος εκείνος ο εξοπλισμός που μας δείχνει την αρχαία αυτή τέχνη της ναυπήγησης και μας οδηγεί στο να πλησιάσουμε έναν αρχαίο ναυπηγό της εποχής.

Ακολουθούν προθήκες με αγγεία που χρησίμευαν για τις διάφορες ανάγκες του πληρώματος, όπως πινάκια για βρώση, κύλικες για πόση, αποθηκευτικά αγγεία τροφών, λαδιού, κρασιού, αγγεία σπονδών, μυροδοχεία, σκύφοι, κάλυκες, προύχοι κι άλλα πολλά που μαρτυρούν αρκετά πράγματα για τις συνήθειες των ανθρώπων του πληρώματος.

Στο κέντρο της αίθουσας στα δεξιά μου προβαλλόταν συνεχώς ένα βίντεο ντοκιμαντέρ από τις ανασκαφικές εργασίες του Jacques Yves Cousteau στην περιοχή το 1976. Χάζευοντάς το για λίγο πλημμύρισα με αίσθημα δέους και περηφάνιας θωρώντας τους δύτες να βρίσκουν κομμάτια από χάλκινα αγάλματα διαβρωμένα από τους θαλλάσιους οργανισμούς και μειδίασα με τον ενθουσιασμό του Cousteau και του πληρώματος, οι οποίοι έπαιζαν με ένα μικρό χάλκινο αγαλματίδιο την ιστορία του οποίου ούτε καν γνώριζαν. Αίσθημα ζήλειας με κυρίευσε. ‘’Τι τυχεροί άνθρωποι να ζήσουν μια τέτοια εμπειρία’’, σκέφτηκα. Αναρροφώντας μέσω ενός τεράστιου σωλήνα την άμμο ανέλκυαν σε κάδους στην επιφάνεια του σκάφους ό, τι αντικείμενο περιείχε η άμμος. Η συνέχεια θα δινόταν στο Αρχαιολογικό Μουσείο όπου και πραγματοποιήθηκε η ταυτοποίηση και συντήρησή τους.

Στην ίδια αίθουσα ορθώνεται περήφανος ο ‘Έφηβος’’ των Αντικυθήρων. Πρόκειται για χάλκινο άγαλμα νεαρού άνδρα ύψους 1.94 μ. του 4^ου αιώνα π. Χ (340 – 330 π. Χ). Ο έφηβος πατάει σταθερά με το αριστερό πόδι, ενώ το δεξί στρέφεται προς τα πίσω σε στάση contraposto. Όλη η κίνηση αναδεικνύεται στο δεξί τμήμα του σώματός του τόσο με το στρεφόμενο πόδι όσο και με το χέρι που υψώνεται μπροστά κρατώντας κάτι. Η ακριβής ταυτότητα του αγάλματος είναι αινιγματική καθότι έχουν διατυπωθεί διάφορες απόψεις, όπως ότι έφερε με το δεξί χέρι δίσκο, οπότε σε αυτή την περίπτωση έχουμε να κάνουμε με νεαρό αθλητή ή ότι κρατούσε το μήλο της έριδος, οπότε αναπαρίσταται ο Πάρις κατά την κρίση. Επιπλέον μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι ίσως πρόκειται για τον Περσέα που κρατάει το κεφάλι της μέδουσας. Όποια θεωρία κι αν δεχτούμε το άγαλμα είναι οφθαλμοφανές ότι σφύζει από ζωή κι ότι αναδεικνύει ικανοποιητικά την τέχνη των ελληνιστικών χρόνων. Μία στροφή γύρω από αυτό και μαγεύεσαι από την λεπτομερή απόδοσή του και την τεχνοτροπία της σχολής του Πολύκλειτου.

Στα δεξιά του ‘’Εφήβου’’ μπορείς να διακρίνεις σε μία προθήκη το χάλκινο κεφάλι ενός ηλικιωμένου άνδρα να σε παρατηρεί μέσα από τα μεγάλα ένθετα μάτια του. Το καλά σωζόμενο κεφάλι με την περίτεχνη γενειάδα, την σχεδόν ακανόνιστη χαίτη, το ρυτιδιασμένο γηραιό δέρμα, την έντονη μύτη και τα λεπτά ενωμένα χείλη που διακρίνονται κάτω από ένα καλοφτιαγμένο μουστάκι μαρτυρούν ότι πρόκειται για έναν φιλόσοφο. Το έργο χρονολογείται στα τέλη του 3^ου αιώνα π.Χ κι εκτός της κεφαλής έχουν σωθεί τα τεράστια πόδια με τα καλοσχηματισμένα σανδάλια, τμήμα από το δεξί χέρι και από το ιμάτιο που έφερε. Προθήκη με τμήματα από χάλκινα πόδια και χέρια μεγάλων διαστάσεων μας επιβεβαιώνει το πλήθος των αγαλμάτων που μετέφερε  το πλοίο.

Στα αριστερά της αίθουσας, μετά από προθήκες με σκεύη πολυτελείας από γυαλί και κοσμήματα, οδηγείσαι σε μία νέα αίθουσα με πλήθος οξυπύθμενων αμφορέων και λοιπών αγγείων μπηγμένων στην άμμο στα δεξιά αυτής. Ανάμεσα στα αγγεία αυτά που φαίνονται διασκορπισμένα όπως περίπου ευρέθησαν, δεσπόζει το πίσω μέρος ενός μαρμάρινου αλόγου μεγάλων διαστάσεων. Στην αίθουσα αυτή κυριαρχεί το μάρμαρο. Απέναντι ακριβώς από τα εκθέματα αυτά βρίσκεται το μαρμάρινο άγαλμα ενός νεαρού που είναι σκυφτός ίσως επειδή ετοιμάζεται να παλέψει. Τόσο αυτό το άγαλμα όσο και τα μαρμάρινα αγάλματα που βλέπουμε στη συνέχεια προέρχονται από την ύστερη ελληνιστική εποχή και είτε αντιγράφουν αγάλματα της κλασικής αρχαιότητας, είτε αποτελούν συνθέσεις της κλασικής και ελληνιστικής εποχής είτε αντιγράφουν την πρώιμη και μέση ελληνιστική, αλλά και μπορεί να αποτελούν πρωτότυπα έργα της ύστερης ελληνιστικής περιόδου.

Ο Ερμής τύπου Richelieu, άγαλμα φυσικού μεγέθους, εντυπωσιάζει λόγω της μέγιστης διάβρωσης που έχει υποστεί κυρίως στη δεξιά πλευρά από τους διάφορους μικροοργανισμούς. Τμήματα του ιματίου του διακρίνονται στον αριστερό ώμο, όπως κι οι περίτεχνοι βόστρυχοι της κεφαλής χαρακτηριστικοί της εποχής. Σε αυτό το σημείο έμεινα να επεξεργαστώ τη δύναμη της διάβρωσης τόσο σε αυτό το άγαλμα, όσο και στα επόμενα γιγαντιαία αγάλματα των ‘’ομηρικών ηρώων’’ που ίσως να ανήκαν σε σύμπλεγμα. Η διάβρωση δίνει την αίσθηση ότι τα αγάλματα έχουν κακοποιηθεί, έχουν φαγωθεί στην κυριολεξία, ενώ όντας ταλαιπωρημένα από τη μάχη που έδωσαν μέσα στους αιώνες κάτω στον βυθό ξεχωρίζουν τα σημεία που νίκησαν επειδή κρύφτηκαν στη λάσπη. Η πλήρης αντίθεση του τέλειου με το ατελές. Οι ‘’Ομηρικοί ήρωες’’ στο τέλος της αίθουσα αυτής έχουν βγει μόλις από τη μάχη με τη διάβρωση και στέκονται αγέρωχοι στο πόστο τους. Ο σοφός Οδυσσέας εμπνέει σεβασμό και αφοσίωση, ενώ ο παρορμητικός Αχιλλέας είναι έτοιμος να τραβήξει το ξίφος του σε όποιον απειλήσει το….ναυάγιο.

Περνώντας, λοιπόν, ανάμεσα από ήρωες βρίσκεσαι μπροστά σε ένα ηρωικό εγχείρημα αποκατάστασης και επεξήγησης του περίφημου Μηχανισμου. Το φως στην αίθουσα ελάχιστο αφήνοντας μια νότα μυστηρίου και κάπου εκεί να ξεχωρίζουν μέσα σε προθήκη τα 82 θραύσματα του μηχανισμού με πρόσωπα γύρω να σφίγγουν τα μάτια προσπαθώντας να κατανοήσουν αυτό το περίεργο χάλκινο αντικείμενο.

Πίνακες με εκτενείς πληροφορίες δείχνουν έναν πολύπλοκο μηχανισμό, ο οποίος περιλαμβάνει οδοντωτούς τροχούς, άξονες, κλίμακες και δείκτες που τίθεντο σε κίνηση μέσω μιας χειρολαβής για να υπολογίζονται η θέση του Ήλιου, της Σελήνης, οι φάσεις της Σελήνης, οι θέσεις των πλανητών, οι εκλείψεις, οι περίοδοι των αρχαίων αγώνων και τα όποια άλλα αστρονομικά φαινόμενα. Κάποιοι τον ταύτισαν με αστρολάβο, κάποιοι άλλοι με πλανητάριο στα πρότυπα του Αρχιμήδη… αλλά όπως και να ‘χει αποτελεί τον αρχαιότερο αναλογικό υπολογιστή. Κατασκευάστηκε πιθανότατα το 80 π. Χ στη Ρόδο από τη σχολή του Ποσειδωνίου. Από τους σπουδαιότερους μελετητές του μηχανισμού ήταν ο πυρηνικός φυσικός Χ. Καράκαλος και ο Derek De Solla Price.

 Στη μέση της αίθουσα μπορείς να παρακολουθήσεις ένα εκπαιδευτικό βίντεο σε τρισδιάστατη μορφή σχετικά με το πώς λειτουργούσε ο μηχανισμός. Ο ενθουσιασμός πολλών επισκεπτών τους κάνουν να ορμούν πάνω στην οθόνη αγγίζοντας και προσπαθώντας να καταλάβουν τον τρόπο λειτουργίας συζητώντας μεταξύ τους. Μπορεί να εμποδίζεται η παρακολούθηση από άλλους επισκέπτες, αλλά χαμογελάς καθότι συνειδητοποιείς τη σημασία της έκθεσης: ο κόσμος ενώνεται, συζητά, ερευνά… οι σύγχρονοι προσπαθούν να βρουν απαντήσεις για τους προγόνους τους ξεχνώντας για λίγο τις όποιες διαφορές που έχουν μεταξύ τους. Κι αυτό είναι το όμορφο που συμβαίνει με αυτές τις εκθέσεις.

Εκπληκτικές είναι οι σύγχρονες αναπαραστάσεις του μηχανισμού τόσο από ξένους όσο και από Έλληνες, ενώ εκθέματα που δίνουν να καταλάβουμε καλύτερα τη λειτουργία του, όπως  αναπαραστάσεις κατασκευών του Ήρωνα, του Αρχιμήδη και η θεωρία του Αριστοτέλη για την κίνηση των κύκλων από τα ‘’Μηχανικά’’ διευκολύνουν την κατανόηση του αρχαίου αυτού υπολογιστή.

Στο βάθος δύο μεγάλες οθόνες στο έδαφος με επιπρόσθετες πληροφορίες, καθώς και η αναπαράσταση λειτουργίας ενός σύγχρονου ρολογιού ολοκληρώνουν το ταξίδι της έκθεσης.

Καιρός για τον δρόμο της επιστροφής. Το κεφάλι βαρύ από τη σκέψη, αφού καλείσαι να συνθέσεις ένα αρχαίο παζλ και αισθάνεσαι ανόητος που δυσκολεύεσαι να το συλλάβεις. Βγαίνοντας ρίχνω μια τελευταία ματιά στα εκθέματα και τα αποχαιρετώ. Η έκθεση μου έδωσε την αίσθηση ότι όλα ήταν ζωντανά. Σαν να μην πρόκειται για έργα τέχνης, αλλά για πραγματικές οντότητες που πασχίζουν να κρατηθούν στη ζωή. Χρόνος παραμονής μου: δύο ώρες και κάτι μέσα σε μια μικρή έκθεση, αλλά τόσο μυστηριώδη. Περιδιαβαίνοντας τις υπόλοιπες αίθουσες του μουσείου μέχρι την έξοδο αισθάνθηκα σαν να έβγαινα από σπήλαιο κρατώντας πολύτιμο θησαυρό. Το ταξίδι συνεχίζεται μες στο νου. Τροφή για σκέψη, αναλογισμός, προσπάθεια να απαντήσω σε ερωτήματα. Βυθίστηκα κι εγώ σαν το παλιό αυτό πλοίο και έψαξα μέσα μου το ναυάγιο του  εαυτού μου. Στο κατάρτι της σκέψης μου αγναντεύω την μεσημβρινή Αθήνα. Άδεια και ήσυχη. Ίσως ο επειδή βρισκόμουνα σε βάθος και μόλις βγήκα στην επιφάνεια. Καλό ταξίδι!

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Τόπος: Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (28^ης Οκτωβρίου και Τοσίτσα)

Ωράριο λειτουργίας:    Δευτέρα: 13:30-20:00 / Τρίτη-Κυριακή και αργίες: 09:00-16:00

Εισιτήρια: 7 ευρώ (3 ευρώ για επισκέπτες άνω των 65 ετών από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για φοιτητές χωρών εκτός Ε.Ε, για συνοδούς γονείς στις εκπαιδευτικές επισκέψεις σχολείων Α' βάθμιας Εκπαίδευσης).

Η είσοδος είναι ελεύθερη για όλους τους επισκέπτες τις εξής ημέρες:

. 6 Μαρτίου (μνήμη Μελίνας Μερκούρη)

. 25 Μαρτίου

. 18 Απριλίου (Διεθνής Ημέρα Μνημείων)

. 18 Μαΐου (Διεθνής Ημέρα Μουσείων)

. 5 Ιουνίου (Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος)

. το τελευταίο σαββατοκύριακο Σεπτεμβρίου εκάστου έτους (Διήμερο Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς)

. 28 Οκτωβρίου

. κάθε πρώτη Κυριακή του μήνα από 1η Νοεμβρίου έως 31 Μαρτίου

Διάρκεια Έκθεσης: έως 28 Απριλίου 2013

Ιστοσελίδα: http://www.namuseum.gr/wellcome-gr.html

Gina28z's photostream

Gina28z's photostream on Flickr.

Αγορά < αγείρω = συλλέγω, συναθροίζω. Δηλώνει τον χώρο συνάθροισης. Ήταν το κέντρο της πολιτικής ζωής, των πολιτιστικών εκδηλώσεων και των οικονομικών συναλλαγών.
Δημιουργείται κατά τους γεωμετρικούς χρόνους, οπότε ο λόφος της Ακρόπολης έπαυσε να αποτελεί χώρο κατοίκησης. Βρίσκεται στα ΒΔ της Ακρόπολης και οριοθετείται στα βόρεια από τον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο.Τη δυτική πλευρά κλείνει ο χαμηλός λόφος του Αγοραίου Κολωνού, ενώ την ανατολική πλευρά οριοθετούν οι βορειοδυτικές παρυφές της Ακρόπολης. Η οδός των Παναθηναίων διέσχιζε διαγώνια την Αγορά από το ΒΔ άκρο της ως το ΝΑ. Ο δρόμος αυτός ξεκινώντας από το Δίπυλο οδηγούσε προς την Ακρόπολη.Όταν στα ρωμαϊκά χρόνια συγκροτήθηκε η Ρωμαϊκή Αγορά ένας μικρός δρόμος πλαισιωμένος με στοές ξεκινούσε από το μέσο της Ανατολικής της πλευράς με σκοπό να συνδέσει τις δύο αγορές. Σήμερα τον δρόμο ορίζουν στη βόρεια πλευρά η οδός Αδριανού, στη δυτική πλευρά η οδός Αποστόλου Παύλου, ενώ στην Ανατολική και στη Νότια πλευρά συνορεύει με την πλάκα και με τον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης και του Αρείου Πάγου. Ο χώρος έχει τρεις εισόδους: Η μία από την οδό Αδριανού, η δεύτερη από την μικρή πλατεία του Θησείου και η τρίτη από τη αρχαία οδό των Παναθηναίων κάτω από την Ακρόπολη.

Άσπρο - Μαύρο

Μοιάζουμε σαν μια ερειπωμένη πόλη, κάποτε ωραία στολισμένη, αλλά τώρα κατά πάντα βομβαρδισμένη. Το μαύρο απλώνεται σε όλους τους τοίχους. Ένα παιδί στο δρόμο βάφει άσπρο τον δικό του τοίχο. Οι περαστικοί τον χλευάζουν, τον ειρωνεύονται. Κάποιοι βρίσκουν την ευκαιρία και τον βάφουν μαύρο ενώ αυτό κοιμάται, ενώ κάποιοι άλλοι του δίνουν το πινέλο και το πείθουν ότι το μαύρο είναι πιο ωραίο. Κι όμως, το παιδί βγαίνει την επόμενη μέρα και ξαναβάφει άσπρο τον τοίχο, ώσπου ο καιρός περνάει, το παιδί μεγαλώνει, γίνεται ενήλικας και νιώθει ότι έχει κουραστεί. Αφήνει το πινέλο. Πλέον δεν εξάπτεται με αυτούς που βάφουν μαύρο τον τοίχο του. Του φαίνεται φυσιολογικό. Τον αφήνει έτσι. Δεν νοιάζεται. Ώσπου βλέπει δίπλα του ένα παιδί να βάφει άσπρο τον τοίχο του και το ρωτά ‘’τι νομίζεις πώς κάνεις;’’ Το παιδί του απαντά με ζωηράδα ‘’μα φυσικά διώχνω τη μαυρίλα’’. Εκείνος όλο ειρωνεία ανταπαντά ‘’Νομίζεις ότι η ασπρίλα σου θα επιζήσει μες στο μαύρο; Κάποτε θα τη συνηθίσεις. Δεν είναι τίποτα!’’ Και το παιδί όλο σοφία λέει ‘’Το άσπρο στον τοίχο μου μπορεί να ξεθωριάσει λόγω του καιρού. Το άσπρο στην ψυχή μου όμως θα μείνει εκεί, γιατί θα ξέρω ότι θα έχω κάνει το χρέος μου!’’. Ο άντρας ταράσσεται με την απάντηση. Μπαίνει γρήγορα στο σπίτι κι αναρωτιέται που είναι το πινέλο του. Κάνει το σπίτι άνω – κάτω, ώσπου το βρίσκει δίπλα από την πόρτα. Τόσο δίπλα του ήταν κι εκείνος εθελοτυφλούσε. Βγαίνει έξω κι αρχίζει να βάφει πάλι μαζί με το παιδί τον τοίχο άσπρο. Πάλι κάποιοι περαστικοί τους χλευάζουν. Δεν τον νοιάζει, καθώς βλέποντας την αντανάκλαση του εαυτού του σε ένα ραγισμένο παράθυρο συνειδητοποιεί ότι είναι ακόμα παιδί κι αυτό του αρκεί. Τώρα είναι πιο δυνατός από ποτέ!

ΤΙΜΗ ΣΤΗ ΖΩΡΖ ΣΑΡΗ

ΤΙΜΗ ΣΤΗ ΖΩΡΖ ΣΑΡΗ

Μικρή εντυπωσιαζόμουν με τη μεγάλη ξύλινη βιβλιοθήκη στο σαλόνι μας. Φαινόταν σαν βουνό μπροστά στο μικρόσωμο κορμί μου και θυμάμαι που τέντωνα το κεφαλάκι μου προς τα πίσω για να δω μέχρι και το τελευταίο βιβλίο που εξείχε εκεί πάνω, ψηλά. Σπαταλούσα ώρες μπροστά στην τεράστια βιβλιοθήκη ξεφυλλίζοντας όλα αυτά τα παράξενα  χρωματιστά βιβλία των γονιών μου, ενώ όσα δεν είχαν χρώμα φρόντιζα να τα καλλωπίζω με τους χοντρούς ανοιχτόχρωμους μαρκαδόρους μου. Μετα βίας διάβαζα μικρές σειρές λέξεων πασχίζοντας να βγάλω νόημα, αλλά σίγουρα δραπέτευα σε εικόνες και ποικίλα σχέδια! ‘’Τα Μεγάλα Μουσεία’’ και η ‘’Αστρονομία’’ ήταν τα βιβλία με τη μεγαλύτερη ‘’επισκεψιμότητα’’ αν κρίνεις από τις απόπειρες σχηματισμού πάνω τους των πρώτων μου γραμμάτων και των αγαπημένων μου χρωμάτων! Κόκκινο, μπλε, ροζ, κίτρινο! Ουράνια τόξα, ήλιοι και όλος ο αισιόδοξος κόσμος ενός μικρού κοριτσιού που μεγαλώνει! Οι γονείς απορούσαν με τη μανία που είχα να κάνω κάθε φορά αμέσως μόλις επέστρεφα από το σχολείο άνω κάτω τη βιβλιοθήκη μετακινώντας συνεχώς τα βιβλία και προσπαθώντας να διαβάσω τα πιο ιδιαίτερα. Κάποια με τρόμαζαν με τις εικόνες τους, αλλά όσο πιο βαριά ήταν τόσο πιο πολύ δέχονταν την εικαστική μου επέμβαση!

Εγώ όμως δεν ήθελα ποτέ να γίνω ζωγράφος! Ήθελα να γράφω και να διαβάζω κι έτσι μόλις ξεκίνησα για τα καλά να διαβάζω ολοκληρωμένες ιστορίες ήρθε και το πρώτο μου βιβλίο. Τοποθετήθηκε στη δική μου πια χρωματιστή βιβλιοθήκη κι εγώ μόλις το είδα,  έτρεξα με ορμή να το ανοίξω! Ένα χαρούμενο πρασινωπό βιβλίο πάνω στη μικρή πορτοκαλί μου βιβλιοθήκη! Το αγκάλιασα ψηλαφίζοντας το γυαλιστερό του εξώφυλλο και επεξεργαζόμενη τις λεπτές μυτερές σελίδες του προσπαθούσα να συλλάβω το άρωμα των λέξεων!!! Ξεκίνησα να διαβάζω αμέσως κλείνοντας την πόρτα του δωματίου μου κι αγνοώντας την ώρα του φαγητού! Τίτλος του βιβλίου ‘’Τα στενά παπούτσια’’. Συγγραφέας: η Ζώρζ Σαρή, μια γυναίκα που σε θωρούσε με δυναμισμό από το οπισθόφυλλο υποσχόμενη να σου χαρίσει στιγμές αέρινες, καλοκαιρινές, αισιόδοξες, παιδικές, εφηβικές, μοναδικές μέσα από τις γραμμές ενός λεπτεπίλεπτου βιβλίου!

Αυτή ήταν η πρώτη μου γνωριμία με τη Ζωρζ. Τα βιβλία που ακολούθησαν πολλά: ‘’Κόκκινη Κλωστή δεμένη’’, ‘’Τα γενέθλια’’, ‘’Ο χορός της ζωής’’, ‘’Τότε…’’. Η καθοριστική γνωριμία όμως με την κυρία Σαρή, εκείνη η στιγμή που με γέμισε χαρά και ενθουσιασμό ήταν η προσωπική γνωριμία μαζί της το 2008 όταν μια μαθήτριά μου είχε με το σχολείο της εργασία πάνω στην εργογραφία αυτής της σπουδαίας κυρίας. Η μαθήτριά μου είχε αναλάβει να παρουσιάσει μία περίληψη του βιβλίου ‘’Νινέτ’’ και να πάρει μια μικρή συνέντευξη από την κυρία Σαρή σχετικά με αυτό το βιβλίο. Μου ζήτησε λοιπόν, να είμαι παρούσα σε αυτή την παρουσίαση και δέχτηκα ανεπιφύλαχτα. Εξεπλάγην με την εγκαρδιότητα των παιδιών, όταν η κυρία Σαρή μπήκε στον χώρο, αλλά και με την απλότητα και την ποιότητα του χαρακτήρα της! Μίλησε με όλα τα παιδιά και κάθισε πολύ παραπάνω από την καθορισμένη ώρα καθώς θεώρησε ότι τα παιδιά αξίζουν όλο τον χρόνο και την αφοσίωσή της. Δεν άργησε η στιγμή που στάθηκε δίπλα μου. Οι παλμοί της καρδιά μου επιταχύνθηκαν και δίστασα, αλλά τελικά πήρα θάρρος και της μίλησα λέγοντάς της την ιστορία που σας έγραψα προηγουμένως. Αμέσως μου έφυγε το άγχος και με έκανε να αισθανθώ ότι μιλάω σε έναν άνθρωπο που γνωρίζω χρόνια και πραγματικά έτσι ήταν. Μέσα από τα βιβλία της είχαμε δημιουργήσει ένας είδος σχέσης μοναδικής. Πλέον δεν ήταν η κυρία Σαρή, αλλά η Ζωρζ. Ώσπου ήρθε η ώρα για τη σημαντική ερώτησή μου ‘’Ζώρζ, θα ήθελα να γίνω συγγραφέας κάποια στιγμή. Τι θα με συμβουλεύατε και πώς θα μπορούσα να κάνω το πρώτο βήμα;’’ Εκείνη χαμογέλασε με γλυκύτητα, μου έπιασε τις παλάμες μου και απάντησε ‘’Να γράφεις με τη ψυχή σου κι όχι με τις αισθήσεις σου΄΄. Αυτή η απάντηση άλλαξε πολλά. Από τότε δεν θέλω να γίνω συγγραφέας, αλλά θέλω να γράφω με ψυχή! Τόσο απλά!

Για τη Ζωρζ

O θεός του καλαμποκιού

625 μ. Χ

΄΄Ησυχία σκεπάζει το  δαιδαλώδες δάσος.  Μικρά κύματα αέρα σε περιβάλλουν σαν πνεύματα ανήσυχα που επιθεωρούν το έδαφος. Μες στη σιγή κλείνεις τα μάτια και αφήνεις  το πνεύμα  σου να ενωθεί με τον ουρανό, να αποδεσμευτεί από τη γη. Ένας πέτρινος ναός αγγίζει τον ουράνιο θόλο θωρώντας περήφανος το πλήθος κάτω. H καρδιά σου πάλλεται δυνατά καθώς συνειδητοποιείς ότι είσαι κομμάτι του. Είσαι σίγουρος ότι αυτή είναι η γη σου. Ο ουρανός σκοτεινός, ακίνητος σαν να περιμένει κάτι. Ξάφνου μία φωνή προσεύχεται. Ακολουθεί αντίλαλος κι έπειτα επανάληψη από το πλήθος. Σε καταβάλλει έκσταση κι αρχίζεις να χορεύεις ακολουθώντας τον ήχο των τυμπάνων. Μετά σιωπή. Ανοίγεις τα μάτια. Μία μορφή προβάλλει στην κορυφή του πανύψηλου τούτου ναού. Είναι εκείνος, ο θεός του καλαμποκιού. Μας φέρνει τον κεραυνό! Με τα χέρια του σε διάταση προς τα επάνω, τα μάτια κλειστά, κρατώντας μία τεράστια ράβδο στο δεξί του χέρι, επικαλείται τη βροχή φωνάζοντας δυνατά, ενώ η φωνή του ταξιδεύει ηχώντας σε ολόκληρο το δάσος! Ο κεραυνός τον πλησιάζει, αλλά δεν φοβάται! Συνεχίζει να προσεύχεται δυνατά κι ακολουθείς κι εσύ! Ένας απόκοσμος ύμνος υψώνεται ως τον ουρανό κάνοντας τις πρώτες σταγόνες βροχής να πέφτουνε στη γη. Μένεις ασάλευτος νιώθοντάς τες να σου δροσίζουν το τραχύ σου πρόσωπο. Το σώμα σου τρέμει από δέος, τα πόδια σου λυγίζουν από την κούραση και πέφτεις κάτω. Αγγίζεις τη γη, αυτή που σε δημιούργησε, αυτή που σε θρέφει, αυτή που σου δίνει την ειρήνη και τον πόλεμο, αυτή που σε κάνει να στέκεσαι περήφανος, αυτή που σε διαλύει… Αυτή η γη είναι τα πάντα για σένα. Αγκάλιασέ την.’’

10 χρόνια πριν

Ο μικρός Σιμπλάν τέντωσε τα χέρια του να πιάσει τις μυτερές σταγόνες που σχημάτιζαν πλέον μικρές λακκούβες νερού στο παχύ στρώμα λάσπης που είχε σχηματιστεί. Ο κεραυνός τον έκανε να γελάσει και να χοροπηδήσει από χαρά γεμίζοντας λάσπες παντού. Δεν τον ένοιαζε όμως. Βλέποντας από μακριά τον πατέρα του, έτρεξε γρήγορα να τον αγκαλιάσει! Τον εντυπωσίαζαν πάντα τα πολύχρωμα άνθη και φτερά πουλιών που έφερε πάνω στο κεφάλι του κοσμώντας το σαν να ήταν βασιλιάς. Εκείνος ανήκε στην τάξη των ευγενών. Ήταν εξαίρετος πολεμιστής και διακρινόταν για την ταχύτητα με την οποία έβγαζε το τόξα  από τη δερμάτινη φαρέτρα του, όπως και για το εύστροφο και στρατηγικό του μυαλό. Περπατούσε πάντα με περηφάνια και αυτοπεποίθηση όπως άρμοζε σε έναν πολεμιστή της τάξης του κι αυτό προκαλούσε πολλές φορές τον φθόνο των υπόλοιπων συμπολεμιστών του, όπως και το γεγονός ότι ήταν ο αγαπημένος πολεμιστής του μικρού ηγεμόνα του Παλένκε, του Πακάλ…(συνεχίζεται)

Το ημερολογιο της Αθηνάς

Είμαι η Αθηνά, ένα μικρό κορίτσι. Δεν θα σας πω την ηλικία μου, καθώς δεν έχει σημασία. Κρατήστε μόνο κατά νου ότι είμαι ένα μικρό κορίτσι που μένει σε ένα προάστιο της Αθήνας. Έτος, το 2012. Κι αυτό για όσους μεταγενέστερους τύχει και διαβάσουν αυτό το κείμενο, όπως διάβασα εγώ κι άλλοι πολλοί το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ. Πότε δεν ξέρεις σε ποιανού χέρια θα πέσουν μερικές αράδες με ανόητες σκέψεις ή και με σοβαρές που μπορεί να γράψει ένα παιδί.

Θυμάμαι αυτή την Πρωτοχρονιά πολύ καλά. Υπήρχε μια ανησυχία στο σπίτι. Κανείς δεν ήθελε να φύγει το 2011. Η αδερφή της μητέρας σταυροκοπιόταν προσευχόμενη να μας βοηθήσει ο Θεός, καθώς το 2012 είναι δίσεκτο. Όταν ρώτησα να μου πουν τι σημαίνει δίσεκτο, ο θείος Βασίλης με ύφος σχεδόν επιστημονικό και περήφανο  απάντησε : ''γρουσούζικο''. Τότε απόρησα '' μα πώς είναι δυνατόν να σημαίνει ότι είναι γρουσούζικο, από τη στιγμή που έχει μέσα τις λέξεις «δις» και « έκτος»;'' Οι γονείς μου δαγκώθηκαν και θέλησαν να αλλάξουν συζήτηση ζητώντας μου να τους φέρω λίγο νερό από την κουζίνα. Βλέπετε ένα μικρό κορίτσι δεν επιτρέπεται να φέρνει σε δύσκολη θέση τους μεγαλύτερους κι ιδιαίτερα αν αυτοί είναι γραμματιζούμενοι, όπως ο θείος Βασίλης, ο οποίος μιλούσε συνεχώς για την κβαντομηχανική και για τη σχετικότητα. Βέβαια, αν του ζητούσα να μου τα εξηγήσει αμφιβάλλω αν θα το κατόρθωνε, από τη στιγμή που δεν μπορούσε να μου δώσει μια απλή απάντηση σε μια απλή ερώτηση…

Καθώς σέρβιρα το νερό άκουσα τα δύο μεγαλύτερα ξαδέρφια μου να συζητάνε για τις δουλειές τους και για τα οικονομικά μέτρα που θα εφαρμόζονταν. Ο Ηλίας, οικονομολόγος με μεταπτυχιακό σε ένα από τα καλύτερα Πανεπιστήμια της Αμερικής , όπως μας έχει πει, μιλούσε εξαγριωμένα και ακατάπαυστα για μειώσεις στον μισθό του, παραπονούμενος ότι δεν θα μπορούσε να τα βγάλει πέρα. Να σημειώσω ότι δεν έχει οικογένεια, παρά μόνο ένα μεγάλο σπίτι στα βόρεια προάστια, δύο υπερπολυτελή αμάξια, ενώ συνεχώς έφευγε για διήμερα και τριήμερα ταξίδια με την εκάστοτε κοπέλα που μπορεί να γνώριζε ή ακόμα και με την παρέα του. Αλλά αυτά είναι απλές παρατηρήσεις μου. Απλά δεν μπορώ να τον βάλω στην ίδια μοίρα με τον πατέρα της συμμαθήτριάς μου της Ειρήνης που τον απέλυσαν από τη δουλειά παραμονή πρωτοχρονιάς και που τώρα θα πρέπει οπωσδήποτε να δει τι θα κάνει, καθώς η μητέρα δεν εργάζεται κι υπάρχουν κι άλλα δύο παιδιά στην οικογένεια. Όπως και να ‘χει, ο καθένας βιώνει το πρόβλημά του διαφορετικά.

Από την άλλη πλευρά, η αδερφή μου, η Μαρία, λαμπιρίζοντας μέσα στο μίνι φόρεμα από στρας το οποίο φορούσε, κρυφογελούσε με την ξαδέρφη μας την Ιουλία μιλώντας για τα αγόρια τους και για τα μπουζούκια όπου θα πήγαιναν όταν θα άλλαζε ο χρόνος.  Δεν βρήκα κανένα ενδιαφέρον σε αυτή την παρέα.

Η μητέρα μου, η οικοδέσποινα της βραδιάς, ανησυχούσε για το φαγητό. Αν θα ευχαριστούσε τους καλεσμένους μας κι αν ήταν αρκετό για να θρέψει όλα αυτά τα στόματα. Λες και αυτοί οι άνθρωποι δεν είχαν φάει ποτέ ξανά και λες και περνούσε από την κριτική επιτροπή του Master Chef. Αυτή η τηλεόραση μας έχει κάνει πολύ κακό με όλες αυτές τις κριτικές επιτροπές που δείχνουν! Όλοι κρίνουν τα πάντα. Μήπως ήρθε η ώρα της κρίσης που λέει και η γιαγιά μου;

Ο πατέρας ξεκίνησε μια μυστηριώδη συζήτηση μπορώ να πω. Άρχισε να μιλάει για ένα ημερολόγιο ενός αρχαίου πολιτισμού, των Μάγιας. Είπα να κάτσω σε αυτή την παρέα να ακούσω λίγο τι θα πουν. Αυτοί οι άνθρωποι, απ’ όσο κατάλαβα, είχαν προβλέψει ότι το 2012 θα συμβούν κάποια περίεργα φυσικά φαινόμενα σε όλον τον πλανήτη. Ο θείος Βασίλης το τόνισε αυτό αρνούμενος την άποψη που είχε διατυπωθεί ότι το 2012 θα είναι το τέλος του κόσμου. Από εκεί δεν ξέρω πως πήγε η συζήτηση στους εξωγήινους και στον Γ ΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Βαρέθηκα όλες αυτές τις θεωρίες κι έτσι σηκώθηκα να παίξω με τα μικρά ξαδέρφια μου, αλλά αυτά έπαιζαν playstation ποδοσφαιράκι. Αποφάσισα να κλειστώ στο δωμάτιό μου και να ακούσω χριστουγεννιάτικα τραγούδια, για να θυμηθώ τι μέρα έχουμε! Εννοείται ότι θα έπρεπε να ήμασταν χαρούμενοι, να ακούγαμε ωραία τραγούδια, να χορεύαμε, να γελούσαμε, να λέγαμε αστείες ιστορίες. Ήταν Πρωτοχρονιά!

Ο καινούργιος χρόνος άλλαξε. Οι μέρες πέρασαν. Συνεχίζω να ζω στο ίδιο σπίτι, δεν ξέρω βέβαια μέχρι πότε, καθώς το νοίκι είναι τόσο υψηλό και οι υποχρεώσεις των γονιών μου τόσο αυξημένες που δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν. Συνεχώς γκρινιάζουν και τσακώνονται για τα οικονομικά, όπως εχθές το βράδυ που τους άκουσα να συζητάνε να πουλήσουν το εξοχικό μας στην Χαλκίδα, εκεί όπου κάθε καλοκαίρι περνάω τις καλύτερες στιγμές μου παίζοντας με τα υπόλοιπα παιδιά και ξεχνώντας έτσι τις ατελείωτες υποχρεώσεις του χειμώνα.

 Συνεχίζω στην ίδια ρουτίνα: σχολείο – σπίτι –φροντιστήριο –σπίτι. Η τσάντα πάντα γεμάτη, αλλά εγώ νιώθω τόσο άδεια. Πάω κι έρχομαι χωρίς σκοπό. Όλοι μου λένε πώς πρέπει να διαβάζω, πώς πρέπει να μορφωθώ, πώς από εμάς τα παιδιά εξαρτάται το μέλλον αυτού του τόπου. Ποιος θα με εμπνεύσει όμως για να ονειρευτώ; Ποιος θα μου ανοίξει το δρόμο για να βρω ένα στόχο; Ποιος θα με καθοδηγήσει; Οι γονείς είναι απασχολημένοι με τα οικονομικά τους παραβλέποντας ότι υπάρχουμε κι εμείς που προβληματιζόμαστε και τους έχουμε ανάγκη να είναι δίπλα μας. Οι δάσκαλοι, οι περισσότεροι τουλάχιστον, πλέον κάνουν απλά τη δουλειά της, αυτή που νομίζουν δηλαδή ότι είναι κι όχι την πραγματική δουλειά που οφείλουν να κάνουν, να μας καθοδηγήσουν δηλαδή και να μας εμπνεύσουν. Η τηλεόραση επαναλαμβάνεται συνεχώς ανακυκλώνοντας τα πάντα και προβάλλοντας μόνο σαχλαμάρες από τον ‘’καλλιτεχνικό κόσμο’’.

Ούτε όρεξη να παίξω δεν έχω πλέον. Κανένα παιδί δεν είναι στο δρόμο. Όλοι μέσα σε μπουντρούμια, καθότι οι γονείς μας φοβούνται μη μας κλέψουν τα πανάκριβα κινητά που οι ίδιοι μας έχουν αγοράσει, μη μας απαγάγουν, μην μας πατήσει κάποιο αυτοκίνητο…παντού φόβος. Στο μάθημα των αρχαίων ελληνικών μιλούσαμε για τη δημοκρατία την εποχή του Περικλή, για την ελευθερία, την ισότητα και την ισονομία, και αναρωτιέμαι: γιατί σε μια κοινωνία τόσο εξελιγμένη όπως η δική μας, όλα αυτά είναι εικονικά και διόλου αληθινά; Γιατί να μην μου επιτρέπεται να παίζω ελεύθερα στον δρόμο, να μην εκπαιδεύομαι σωστά και αντίθετα να αηδιάζω με το σχολείο, να μην ενημερώνομαι επαρκώς, να μην έχω καμία ευκαιρία για το μέλλον, να πρέπει να έχω αρκετούς γνωστούς για να βρω εργασία πάνω σε αυτό που μου αρέσει και να ζήσω αξιοπρεπώς, το αυτονόητο δηλαδή;

Και τώρα ήρθαν οι εκλογές. Ανάβω την τηλεόραση μπας και καταλάβω, γιατί είμαι ένα μικρό κορίτσι που δεν ξέρει… Όλοι τσακώνονται κι εγώ νιώθω ένα ψυχοπλάκωμα. Αριστεροί, δεξιοί, κεντρώοι… τι είναι όλοι αυτοί; Γιατί διαφωνούν τόσο έντονα; Τι είναι τα χρώματα; Τι είναι οι τάξεις; Ποιος θα μου τα εξηγήσει; Αν υπάρχει λόγος φυσικά. Πέρσι είχα δει ότι είχε μαζευτεί πολύς κόσμος στην πλατεία Συντάγματος. Άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών, ιδεολογιών, αποχρώσεων ενώθηκαν και κατέκλυσαν το Σύνταγμα. Πολύ θα ήθελα να ήμουν κι εγώ εκεί. Αυτή η κίνηση μου άρεσε. Ένιωσα ότι κάτι διαφορετικό θα συνέβαινε! Που είναι όλοι αυτοί τώρα όμως ; Γιατί σταμάτησαν; Δεν μπορώ να καταλάβω!

Σε μια  εφημερίδα του πατέρα έπεσα επάνω σε ένα άρθρο που έδειχνε μια εικόνα από μια βομβαρδιστική επίθεση στην Καμπούλ. Ανατρίχιασα βλέποντας ανθρώπους πεσμένους στο έδαφος, αιματοβαμμένους, αλλά πολύ περισσότερο ανατρίχιασα με την κραυγή που φαίνεται να βγάζει ένα μικρό κορίτσι. Απόγνωση! Ένα παιδί της ηλικίας μου να βιώνει μια τέτοια καταστροφή! Πέταξα αμέσως την εφημερίδα σε έναν κάδο! Άραγε θα βιώσουμε κι εμείς τέτοιες καταστάσεις; Τα παιδιά του δυτικού πολιτισμού δεν γνωρίζουμε τον πόλεμο, δεν γνωρίζουμε τη στέρηση και την απελπισία! Πώς θα ήμασταν άραγε αν τα βιώναμε όλα αυτά; Σίγουρα πιο διαφορετικά, πιο σκληρά! Πολύ θα ήθελα να μιλήσω με ένα παιδί που έχει ζήσει αυτή βία. Να δω αν σκέφτεται όπως εγώ. Να το αγκαλιάσω και να το παρηγορήσω!

Δεν μπορώ να καταλάβω τον κόσμο σας κι έτσι επιλέγω να ζήσω στον δικό μου. Θα κλειστώ όσο το δυνατόν περισσότερο, θα απομονωθώ. Θα νομίζετε ότι έχω πρόβλημα, ότι δεν είμαι καλά. Τότε σας παρακαλώ να αναρωτηθείτε το γιατί. Να ψάξετε το γιατί δεν είμαι καλά και αν βρείτε τη λύση, να την εφαρμόσετε. Ασχοληθείτε με την ουσία, με το πραγματικό πρόβλημα και απαλλαχτείτε από τον αποπροσανατολισμό! Βοηθήστε με για να μπορέσω να καταλάβω γιατί αξίζει να ζω. Αν το κάνετε αυτό, τότε θα δείτε πως κι η δική σας ζωή θα λάβει νέο νόημα!

O κύκλος της ζωής

Στις ζωές μας συναντάμε ανθρώπους. Πρόσωπα που αφήνουν ανεξίτηλα σημάδια. Όψεις που περνούν αδιάφορες. Η ζωή μας είναι ένας κύκλος συναντήσεων, διαρκών συναναστροφών, συνεχών εμπειριών που αφορούν πρόσωπα που δημιουργούν πλήθος καταστάσεων, ίδιων και συνάμα διαφορετικών. Πολλές φορές έχει τύχει να ζήσουμε μία κατάσταση η οποία μπορεί να μας θυμίζει κάποια άλλη παραπλήσια  που έχουμε ζήσει ή που κάποιος είτε φίλος είτε γνωστός μάς έχει αφηγηθεί, οπότε αυτόματα είναι σαν να την έχουμε ήδη ζήσει οι ίδιοι. Μέσα σε αυτόν τον κύκλο των ατελείωτων συναντήσεων αναπτύσσονται δεσμοί οι οποίοι σφυρηλατούνται από κοινά βιώματα, από αγάπη, από μίσος, από συμπάθεια, από αντιπάθεια, από απογοήτευση, από τρυφερότητα, από σεβασμό, από ιδιοτέλεια… Άλλοι δεσμοί είναι πιο σφιχτά δεμένοι, άλλοι πιο χαλαροί, αλλά όλοι ενώνονται μεταξύ τους και συνθέτουν τον κύκλο των εμπειριών μας. Αυτός ο κύκλος για άλλους ανθρώπους έχει μεγαλύτερη διάμετρο, ενώ για άλλους έχει πιο μικρή. Πάντοτε βέβαια είναι ένας εν δυνάμει κύκλος καθώς εμείς οι ίδιοι εν συναρτήσει των  συγκυριών που μας παρουσιάζονται συμβάλλουμε στην ανάπτυξή του. Σε κάποιο σημείο του κύκλου ίσως χρειαστεί να κάνουμε μια αναστροφή και να ανατρέξουμε σε μια παρελθούσα εμπειρία, σε ένα παρελθόν στιγμιότυπο, το οποίο είτε θα μας κάνει να αναλογιστούμε κάποια πράγματα για τη ζωή μας είτε θα μας φέρει δάκρυα συγκίνησης, είτε θα μας κάνει να χαμογελάσουμε είτε να εκνευριστούμε, είτε να θα μας μάθει πώς να αντιμετωπίσουμε μία νέα κατάσταση και εμπειρία είτε θα μας αποτρέψει από το να επαναλάβουμε το ίδιο λάθος.

Πάνω σε αυτόν τον κύκλο κινούμαστε ελεύθερα και συνεχώς με μία τάση επέκτασης αυτού. Κάποιοι άνθρωποι συνηθίζουν να πραγματοποιούν αρκετές αναστροφές πάνω στον κύκλο. Αυτό πολλές φορές οδηγεί στο να μην επεκτείνεται αυτός, αλλά αντίθετα να μένει στάσιμος και να προβαίνουμε σε ανακύκλωση. Η απρόσκοπτη πορεία προς τα εμπρός, προς το επόμενο σημείο είναι αύτη που συντελεί στη διεύρυνση του κύκλου των εμπειριών κι επομένως στην παράταση της ζωής.

Ο άνθρωπος πολλές φορές όντας στενά συνυφασμένος με την ιδέα του θανάτου, - την οποία θεωρεί ότι φοβάται κι ότι είναι ξένη προς εκείνον, αλλά στην ουσία ενστερνίζεται και επιδιώκει -  αυτοκαταστρέφεται ή μάλλον αρέσκεται στην αυτολύπηση και στην αυτοκαταστροφή νομίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα προσελκύσει το ενδιαφέρον των ανθρώπων δίπλα του και θεωρώντας ότι μέσω του πόνου μπορεί να βιώσει την απόλυτη ηδονή. Δεν είναι τυχαίο ότι  τα μεγαλύτερα αριστουργήματα έχουν προκύψει μέσα από βιώματα πόνου και απελπισίας! Λόγω αυτής της εμμονής αρέσκεται στην αναστροφή όχι με την έννοια της διδαχής, αλλά θέλοντας ασυνείδητα να βρει δικαιολογίες και πατήματα στο να μην βελτιωθεί, καθότι αυτό απαιτεί χρόνο, προσπάθεια, αδιάκοπο αγώνα, ενώ εκείνος τείνει προς τη μαλθακότητα και την οκνηρία στα πλαίσια της απελπισίας και της αυτολύπησης. Έτσι χαράσσει το δρόμο προς την καταστροφή του!

G.Z

ΑΝΑΔΥΣΗ

Νιώθει να πνίγεται, να πέφτει και το σώμα της να αιωρείται στο κενό. Τα άκρα της έχουνε μουδιάσει. Προσπαθεί να κουνήσει τα δάχτυλά της και δεν μπορεί. Ασάλευτη, αδύναμη να ελέγξει το σώμα της, ενώ εκείνο χάνεται, βυθίζεται, ελεύθερο χωρίζεται από την ψυχή. Το βλέπει να βυθίζεται, να εξαφανίζεται… Σαν τη θεά Αφροδίτη που αναδύεται, αυτή όμως βυθίζεται. Η θάλασσα την καταπίνει σιγά σιγά. Γυρίζει εκεί όπου ανήκει. Στο ατελείωτο μπλε, στο απύθμενο βάθος. Το πρόσωπο της παγωμένο. Μάτια καρφωμένα στον θεατή, απαθέστατα. Πνίγεται χωρίς να την ενδιαφέρει. Χάνεται το σώμα της κι εκείνη δεν λυπάται, δεν είναι δικό της. Ούτε όμως χαίρεται. Ανέκφραστη δέχεται τη μοίρα της. Δέχεται να πέσει. Έτσι τη θέλει ο συγγραφέας, εκείνος που κινεί τα νήματα της ζωής της. Ήρθε το τέλος της. Εξαφανίζεται. Ξαφνικά, εκεί που το πρόσωπό της πάει να χαθεί, βλέπω ένα δάκρυ και δυο φρύδια να συνοφρυώνονται. Προσπαθεί να κρατήσει το κεφάλι εκτός, ενώ  παράλληλα προσπαθεί για μια τελευταία φορά να κινήσει τα άκρα της. Τα δάχτυλα των χεριών ένα ένα  αρχίζουν να σαλεύουν. Προσπαθεί να τα φτάσει στις παλάμες της. Τα καταφέρνει. Τεντώνει τα πόδια της επιχειρώντας να κουνήσει τα δάχτυλά τους. Τινάζεται και παλεύει να κρατήσει το κεφάλι της στην επιφάνεια. Σκέψεις την ταράζουν. Στιγμές της ζωής που πέρασε έτσι ακίνητη. Έστω τώρα στο τέλος καταλαβαίνει ότι πρέπει να παλέψει για να μείνει στην επιφάνεια, να νικήσει τον θάνατο! Να, το αριστερό της πόδι κινήθηκε. Ακόμα μουδιασμένο, αλλά σφύζει από ζωή. Ακολουθεί την αντίθετη φορά του σώματος, ενώ τα χέρια πλέον ανεβαίνουν σταδιακά προς την επιφάνεια. Κατορθώνει να επαναφέρει το σώμα της σε μία κάθετη ευθεία, να ανασηκώσει το κεφάλι της και να επιπλεύσει κινώντας κυκλικά τα χέρια και σαν ψαλίδι τα πόδια να χορεύουν μέσα στο νερό. Παίρνει βαθιά αναπνοή. Είναι ζωντανή! Το νιώθει στην καρδιά της που πάλλεται ασταμάτητα! Αναδύεται σαν άλλη Αφροδίτη. Τα δάκρυα πολλά, δάκρυα χαράς, γιατί ζει. Έστω και τελευταία στιγμή κατάλαβε ότι το τέλος δεν έφτασε ακόμα!!!!!!!

ΞΕΧΝΑΣ Η' ΜΗΠΩΣ ΟΧΙ;

Προσπαθείς να ξεχάσεις γιατί θέλεις, γιατί πρέπει, γιατί χρειάζεται ή γιατί είναι στη φύση σου; Πραγματικά, πες μου. Προσπαθείς να ξεχάσεις ή απλά ξεχνάς;  Κι αυτό στο λέω καθώς η προσπάθεια  έχει να κάνει με τη δυσκολία που αντιμετωπίζεις για την πραγματοποίηση κάποιας ενέργειάς σου. Χρησιμοποιείς τις δυνάμεις σου, πασχίζεις για να ξεχάσεις κι ενώ νομίζεις ότι τα κατάφερες, δεν ξεχνάς. Η μνήμη είναι το πιο ισχυρό στοιχείο του εγκεφάλου κι ειδικά όταν πρόκειται για αποθήκευση γεγονότων τα οποία όχι απλά συνέβησαν, αλλά σε επηρέασαν βαθιά συναισθηματικά. Τότε είναι που νομίζεις ότι ενώ η πόρτα έχει κλειδώσει καλά, ανοίγει ελαφρώς κι όλα ξεπετάγονται έξω. Δεν είναι τυχαίο που ο άνθρωπος συμπεριφέρεται, κινείται, θέτει στόχους πάντα κοιτάζοντας πίσω στο παρελθόν, ξεδιαλέγοντας τις μνήμες του είτε γιατί θέλει να αποφύγει παρόμοιες καταστάσεις είτε γιατί θέλει να ξαναζήσει κάποιες είτε γιατί θέλει μια παρηγοριά με τη σκέψη του είτε γιατί φοβάται στην ουσία το μέλλον είτε γιατί οι μνήμες αποτελούν μέρος της προσωπικότητάς του. Πόσες φορές δεν ήταν να κάνεις κάτι και ξαφνικά μετάνιωσες γιατί σκέφτηκες ότι στο παρελθόν είχες αποτύχει, χωρίς να μπαίνεις καν στη διαδικασία να ερευνήσεις γιατί απέτυχες. Ίσως να ήσουν αρκετά ανώριμος, ίσως να μην ήταν οι σωστοί άνθρωποι δίπλα σου, ίσως να μην ήταν η σωστή χρονική στιγμή, το μαγικό ‘’timing΄΄ που λέμε, ίσως να μην είχες τις απαραίτητες γνώσεις. Σε αυτή την περίπτωση η μνήμη λειτουργεί ως ανασταλτικός παράγοντας. Σε κρατάει πίσω δέσμιο, τυλιγμένο γύρω από τους φόβους σου και σε εμποδίζει στη δημιουργία και στο ρίσκο που ενέχει αυτή. Πόσες φορές δεν αντιμετώπισες τους ανθρώπους ως είδωλα, ως απεικάσματα παλιών σου συναναστροφών είτε ερωτικών συντρόφων είτε φιλικών προσώπων; Κλείστηκες στο καβούκι σου, κλείδωσες τα συναισθήματα και τον πραγματικό σου εαυτό σε ένα σεντούκι κι απομονώθηκες προκείμενου να προστατευτείς για να μην αντιμετωπίσεις μια δυσάρεστη κατάσταση που είχες αντιμετωπίσει στο παρελθόν. Πόσες φορές δεν ήταν να αναλάβεις μια σημαντική δουλειά και τελικά αρνήθηκες για να μην πέσεις θύμα εξαπάτησης, επειδή σου συνέβη όταν ήσουν πιο νέος; ‘Άλλες φορές, βέβαια, έχει τη μορφή της νοσταλγίας όμορφων στιγμών, κυρίως από τα παιδικά σου κι από τα εφηβικά σου  χρόνια, τα χρόνια που τολμούσες  περισσότερο, καθώς οι μνήμες ήταν λιγοστές για να σ’ εμποδίσουν να πράξεις. Η μνήμη, λοιπόν, συνήθως σε εμποδίζει να κινηθείς μπροστά με αποτέλεσμα να μένεις μόνος, στάσιμος, έχοντας για παρέα μόνο φαντάσματα. Είναι η αντίσταση, η ακατέργαστη κι αρχέγονη δύναμη που σ’ εμποδίζει να εξελιχθείς, να προχωρήσεις, να δημιουργήσεις χρησιμοποιώντας τη μνήμη σαν ένα θησαυροφυλάκιο εμπειριών που θα σου θυμίζει πάντα ότι έζησες κι ότι το σεντούκι αυτό πρέπει να γεμίζει με περισσότερες εμπειρίες, με περισσότερες μνήμες, ώστε να νιώσεις πλήρης και να φτάσεις στην τελείωσή σου. Αλλά ακόμα κι αν δεν συμβεί κάτι τέτοιο, να πολεμάς πάντα γι’  αυτή. Η τελείωση, η ολοκλήρωση να είναι ο στόχος σου. Να είναι η δύναμη που θα σε κινεί μπροστά χωρίς να κρυφοκοιτάζεις πίσω. Κι αν ολισθήσεις κάπου, μην ανησυχείς, θα ξανασηκωθείς πιο δυνατός και θα βαδίσεις.